بلوز پس از زایمان یا بیبی بلوز یک اختلال خلقی شایع در زنان بعد از زایمان است. این اختلال دارای علائمی مانند غمگین بودن، گریههای مکرر، احساس پوچی، تغییرات اشتها، تغییرات در خواب، اضطراب و مشکلات در تمرکز است. در این اختلال در چند روز اول کمی پس از تولد کودک، مادران اغلب خود را در هرج و مرج عاطفی میبینند. آنها مرحله ای را می گذرانند که در آن احساس پوچی و غمگینی میکنند. به این علائم به اصطلاح بیبی بلوز میگویند.
حدود سه چهارم همه مادران پس از زایمان دورهای از افسردگی یا غم را تجربه میکنند که معمولاً سه تا شش روز پس از تولد شروع میشود و اغلب با کم شدن شیر همراه است. این وضعیت به نام بلوز کودک یا افسردگی خلقی پس از زایمان شناخته میشود. این تغییرات خلق و خو در عرض چند ساعت یا چند روز بدون نیاز به درمان از بین میرود.
این فرآیند سازگاری طبیعی یک زن از زن باردار به مادر است و واکنشی است به تغییر چشمگیر زندگی که با تولد نوزاد رخ میدهد. در سطح فیزیکی، تغییرات هورمونی عظیم پس از تولد و زمانی که تولید شیر شروع میشود، در درجه اول مسئول این تغییر خلق و خو است.
بیبی بلوز چیست؟
بیبی بلوز یا بلوز پس از زایمان یک حالت کم خلقی کوتاه مدت پس از زایمان است که معمولاً فقط چند روز طول میکشد. در این دوران، مادران معمولاً احساس خستگی، غم و ناراحتی میکنند. مطالعات اخیر نشان میدهد که حدود 50 تا 85 درصد از مادران دچار بلوز پس از زایمان میشوند. مادرانی که برای اولین بار زایمان میکنند، ممکن است دچار علائم شدیدتر شوند، زیرا ممکن است انتظارات غیر واقعی از خود داشته باشند. این اختلال معمولاً بین دو تا چهار روز پس از تولد نوزاد ایجاد میشود و معمولاً در عرض 14 روز ناپدید میشود.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره افسردگی پس از زایمان یا PPD (علائم+درمان)
علت بروز بیبی بلوز
علت اصلی بلوز نوزاد تغییرات هورمونی در بدن پس از بارداری است. هورمونهای پروژسترون و استروژن بارداری به طور ناگهانی کاهش مییابد. علاوه بر این، مادران هنوز باید به وضعیت جدید زندگی عادت کنند که انرژی زیادی از آنها میگیرد. بعد از به دنیا آمدن نوزاد و سلامت وی، شادی خانواده چند برابر میشود. اما هنوز واقعاً به عنوان یک مادر جدید احساس خوشبختی نمیکنید؟ نگران نباشید، بیشتر مادران در چند روز اول پس از زایمان چنین احساسی دارند.
علت بروز بلوز نوزاد افت شدید هورمون ها پس از تولد است. این باعث میشود از این به بعد روحیه شما به صفر برسد. بسیاری از زنان به طور خاص به این موضوع واکنش عاطفی نشان میدهند. از آنجایی که اشک بی دلیل سرازیر میشود، این زمان در اصطلاح عامیانه «روزهای گریه» نیز نامیده میشود. علائم معمولاً پس از چند روز خود به خود ناپدید میشوند.
مراقبت از نوزاد، کمبود خواب و تغییرات در روال زندگی نیز میتواند باعث استرس و اضطراب شود و احساس افسردگی در شما ایجاد میکند. افرادی که سابقه خانوادگی افسردگی دارند، نیز بیشتر در معرض خطر ابتلا به بلوز پس از زایمان هستند.
معمولاً چه علائمی را تجربه میکنید؟
مادران مبتلا به بلوز نوزادی به طور کلی افزایش حساسیت نشان میدهند، آنها احساساتیتر هستند و مستعد تغییرات خلقی هستند. علائم دیگر عبارتند از کمبود انرژی، مشکل در خواب، احساس اضطراب، گریه مکرر بدون دلیل واقعی، از دست دادن اشتها و مشکل در تمرکز.
چگونه با بیبی بلوز روبه رو شویم؟
بروز چنین علائمی در دوران پس از زایمان می تواند ترسناک و ناراحت کننده باشد. اما لزوماً دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. علائم معمولاً پس از چند روز فروکش میکنند، به همین دلیل است که نیازی به درمان دارویی نیست. در اولین بار پس از تولد، مادران به ویژه به حمایت فعال و اخلاقی زیادی از طرف شریک زندگی، خانواده و دوستان خود نیاز دارند. در این مرحله، مهم است که مادران زمان زیادی را با کودک بگذرانند تا پیوند مادر و کودک را تقویت کنند. به همان اندازه مهم است که آنها برای خود وقت بگذارند تا باتریهایشان را دوباره شارژ کنند.
علائم تشخیص بیبی بلوز
- افسردگی
- غم و گریه
- نوسانات خلقی
- افزایش تحریک پذیری
- اضطراب
- نگران بچه
- نگرانی در مورد عدم توانایی در برآوردن الزامات
- مشکلات تمرکز
- اختلالات خفیف خواب و کاهش اشتها
بچه بلوز چقدر طول میکشد؟
بلوز نوزاد معمولا در سه تا پنج روز اول پس از تولد ظاهر میشود. خلق و خوی ضعیف معمولا بین یک روز تا یک هفته طول میکشد. در بسیاری از موارد، علائم پس از چند روز خود به خود ناپدید میشوند.
درمانهای معمول برای بلوز پس از زایمان
رواندرمانی: رفتار درمانی شناختی یکی از مؤثرترین روشها برای درمان انواع افسردگی و بیبی بلوز بعد از زایمان است. در این نوع روان درمانی بر مسائل حاضر متمرکز میگردد و تمرکز بر روی حل مشکل و تغییر الگوی فکری مراجع است.
دارودرمانی: در این نوع درمان ممکن است روان پزشک داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب را تجویز نماید.
حمایت اجتماعی: حمایت خانواده، همسر و دوستان نیز در بهبود سریعتر این مشکل کارساز است.
درمانهای خود مراقبتی برای بهبود علائم بیبی بلوز پس از زایمان
بهتر است تا حد امکان استراحت کنید و خواب کافی داشته باشید. همچنین داشتن تغذیه سالم و متعادل نیز سبب بهبود خل و خو و کمتر شدن علائم میگردد. انجام ورزشهای سبک مثل پیاده روی نیز استرس و اضطراب را کمتر میکند و سبب بهبود خلق و خو میگردد. در نهایت نیز بهتر است زمان بیشتری با خانواده و سایر مادران بگذرانید تا از حمایت آنها بهرهمند گردید.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره PTSD پس از زایمان (علائم+درمان)
سخن آخر
مشکل بلوز پس از زایمان می تواند ناتوان کننده باشد و بر زندگی روزمره تأثیر بگذارد. با این حال، هر چه زودتر این اختلال تشخیص داده شود، راحتتر درمان میشود. شدت این اختلال نوع درمان را تعیین میکند. از دستورالعمل های خودیاری رفته تا درمان دارویی تا داروهای ضد افسردگی. بلوز پس از زایمان یک بیماری موقتی است، اما باید درمان شود. همچنین به یاد داشته باشید نباید مادر مبتلا را قضاوت کنید. مادران بیش از آنچه فکر میکنید از این موضوع رنج میبرند.