درمان پارکینسون با آر تی ام اس (RTMS) بهترین و جدیدترین روش درمان بیماری پارکینسون به حساب می آید. این شیوه درمانی و دستگاه RTMS به وسیله سازمان غذا داروی آمریکا ( FDA) به عنوان یک شیوه بی خطر، غیرتهاجمی، بدون درد و بدون نیاز به بیهوشی مورد تایید قرار گرفته است.
ما در این مقاله، با توجه به این موضوع که پارکینسون یک اختلال پیشرونده به حساب می آید. بیمار را نیز با مشکلات متعدد حرکتی و شناختی مختلف از لرزش دست و اندام ها گرفته تا عدم تعادل در حرکت، افسرگی، توهم و … مبتلا می کند؛ تصمیم گرفتیم اطلاعات کاملی درباره دستگاه آر تی ام اس RTMS ، نحوه درمان پارکینسون با آن، مزایای استفاده از این روش درمانی، تعداد جلسات لازم و … را در اختیار شما قرار دهیم.
لذا برای اطلاع از این شیوه نوین درمان بیماری پارکینسون توصیه می کنیم در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
درمان پارکینسون با آر تی ام اس (RTMS) چگونه اتفاق می افتد؟
پارکینسون در علم پزشکی یک اختلال نورودژنراتیو پیشرونده نامیده می شود که باعث تخریب سلول های تولید کننده دوپامین در بدن می شود. در نتیجه با کاهش دوپامین بدن، بیمار را با مشکلات حرکتی مختلف مثل لرزش بدن در حال استراحت، دیسکینزی (کند شدن حرکات ارادی یا حرکات مداوم غیر ارادی مثل تیک های عصبی و …)؛ همچنین مشکلات شناختی متعدد نظیر افسردگی، توهم، مشکلات خواب و … رو به رو می کند.
به همین دلیل است که شیوه درمان پارکینسون با آر تی ام اس با تحریک مغناطیسی فرا جمجمه ای، سلول های مغز را تشویق به ترشح و تولید دوپامین در بدن می کند. در حقیقت دستگاه rTMS با اعمال جریان های الکتریکی به مغز باعث بهبود عملکرد نورون های مغزی برای ترشح دوپامین می شود. ترشح دوپامین و به ایده آل رسیدن سطح آن در خون نیز به انتقال بهتر سیگنال های حرکتی در بدن کمک می کند که نتیجه آن بهبود و درمان مشکلات ناشی از بیماری پارکینسون است.
به صورت معمول، درمان پارکینسون با آر تی ام اس در کنار دیگر روش های درمانی نظیر دارو درمانی و توانبخشی انجام می شود تا بیمار درمانی سریع تر و رضایت بخش تر را تجربه کند. با این حال، در این روش نیاز بیمار به مصرف دارو کمتر می شود. در نتیجه عوارض ناشی از مصرف دارو در بیماران نیز کاهش پیدا می کند.
مزیت های درمان پارکینسون با آر تی ام اس (RTMS)
مهم ترین مزیت استفاده از این روش در مقایسه با سایر روش های درمانی موجود برای درمان پارکینسون این است که در این روش نیازی به بیهوشی و جراحی وجود ندارد. یعنی بیمار بدون مصرف داروهای بیهوشی و آرام بخش تحت درمان قرار می گیرد. در نتیجه بر خلاف سایر روش های درمانی، هیچ نوع دوره نقاهتی ندارد و بیمار دردی را تجربه نخواهد کرد.
علاوه بر این، درمان پارکینسون با آر تی ام اس در مقایسه با سایر روش ها عوارض بسیار کمتری را به دنبال دارد. به عنوان مثال:
- در روش دارودرمانی، بیمار باید داروهای متعددی مثل آگونیست دوپامین، قرص مادوپار ۲۵۰، دپرنیل و … را مصرف کند. هر یک از این داروها، عوارض مخصوص به خود از جمله اختلالات خواب، زوال عقل، توهم و روان پریشی، اضطراب و افسردگی و … را دارد. با این حال، مسئله مهم تر، نیاز به افزایش دوز مصرفی آن ها در گذر زمان است. زیرا بدن بیمار بعد از گذشت مدت زمانی از مصرف دارو، نسبت به آن مقاوم می شود. در نتیجه پزشک برای اینکه داروها بتوانند اثرگذاری قبل را داشته باشند، مجبور به افزایش دوز مصرفی دارو هستند.
- در روش درمانی دیگری که تحریک عمقی مغز نامیده می شود نیز،بخش عظیمی از بافت مغز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. به همین دلیل بیمار با عوارض و آسیب های متعددی رو به رو می شود.
این در حالی است که در زمان درمان پارکینسون با آر تی ام اس (RTMS) پالس های مغناطیسی به شکل نقطه ای دقیقا بر روی قسمت مورد نظر اصابت می کنند. این تحریک مغناطیسی توسط دستگاه rTMS نیز، ترشح دوپامین را متعادل می کند و قسمت هایی از مغز را که مسئول صادر کردن فرمان های حرکتی هستند را فعال می کند. در نتیجه بیمار تسلط بیشتری را بر کنترل حرکات بدن خود خواهد داشت.
مراحل و روند درمان پارکینسون با آر تی ام اس
مراحل درمان پارکینسون با آر تی ام اس (RTMS) را باید شامل 3 مرحله قبل، در زمان درمان و بعد از درمان دانست که به شرح زیر است:
مرحله قبل از درمان
قبل از شروع مراحل درمان، پزشک بعد از انجام معاینات اولیه از بیمار می خواهد فرایندی به نام الکتروانسفالوگرافی کمی یا نقشه‌برداری مغز (qEEG) را انجام دهد. نقشه مغزی به پزشک این امکان را می دهد تا محل دقیق قرارگیری دستگاه بر روی سر بیمار؛ همچنین مقدار انرژی مغناطیسی مورد نیاز مغز را متوجه شود.
در زماندرمان پارکینسون با آر تی ام اس (RTMS)
دستگاه rTMS یک کویل مخصوص دارد که سیم پیچ های دستگاه بر روی آن قرار گرفته اند. برای شروع درمان، بیمار بر روی یک صندلی مخصوص می نشیند. سپس باید گوش گیرهایی را در گوش خود قرار دهد تا در طول جلسه آسیبی به گوش های او وارد نشود.
بعد از آن نیز، پزشک با توجه به نقشه ذهنی تهیه شده، کویل را به نحوی بر روی سر بیمار می گذارد که میدان مغناطیسی و پالس های تشکیل شده، بر قسمت های خاصی از مغز تاثیر بگذارد. در حقیقت هدف این است که سلول های مغزی این قسمت ها برای ترشح هورمون دوپامین فعال شود.
در زمان درمان پارکینسون با آر تی ام اس بیمار صداهایی شبیه ضربه ضردن یه کلیک خوردن را خواهد شنید. زیرا دستگاه آر تی ام اس در حال تولید کردن پالس های مغناطیسی برای تحریک انتقال دهنده های عصبی است.
علاوه بر این، در بعضی مواقع امکان دارد که بیمار ضربه هایی بر روی پیشانی خود احساس کند. یا اینکه احساس کند ماهیچه های فک یا پیشانی همراه با ضربان قلب منقبض می شوند.
تعداد جلسات لازم برای درمان پارکینسون با آر تی ام اس (RTMS)
تعداد جلسات و دفعات لازم برای درمان بیماری پارکینسون با دستگاه rTMS به عوامل مختلفی بستگی دارد. پزشک متخصص نیز متناسب با شاخص هایی مثل شدت علائم پارکینسون، وضعیت جسمانی و سیستم ایمنی بدن بیمار، میزان پیشرفت بیماری و بررسی نوار مغز، تعداد جلسات مورد نیاز برای درمان با دستگاه آر تی ام اس را مشخص می کند.
با این حال، به صورت تقریبی هر بیمار برای درمان کامل حداقل باید 10 جلسه از دستگاه آر تی ام اس استفاده کند. هر چه میزان و شدت بیماری پارکینسون بیشتر باشد نیز، بیمار به تعداد جلسات بیشتری احتیاج پیدا می کند. به عنوان مثال بعضی از بیماران برای دیدن معجزه درمان پارکینسون با آر تی ام اس (RTMS) باید 35 جلسه از این دستگاه استفاده کنند.
مدت زمان درمان در هر جلسه نیز تقریبا 30 الی 40 دقیقه طول خواهد کشید. البته به صورت معمول در جلسه اول مدت زمان بیشتری صرف خواهد شد. زیرا پزشک باید به صورت دقیق کویل ها را بر روی سر بیمار تنظیم کند. اما در جلسات بعد، از تنظیمات انجام شده در جلسه اول استفاده می کند.
عوارض درمان پارکینسون با آر تی ام اس
درمان پارکینسون با دستگاه rTMS یک شیوه غیر تهاجمی و غیر دارویی به حساب می آید. بیمار نیز در زمان درمان و استفاده از دستگاه کاملا هوشیار است. به صورت معمول نیز، بعد از اتمام جلسه درمانی قادر به انجام فعالیت های عادی روزانه خود خواهد بود.
با این حال، مانند هر روش درمانی دیگری، امکان دارد برخی از افراد دچار عوارضی شوند که البته بسیار خفیف است. به صورت معمول نیز، بعد از جلسه اول درمان پارکینسون با آر تی ام اس این عوارض بهبود یا برطرف می شود. زیرا پزشک متخصص سطح تحریک را مطابق با عوارض پیش آمده تنظیم خواهد کرد.
از این عوارض می توان موارد زیر را نام برد:
- سردردهای خفیف
- حساس شدن پوست سر در نقاط تحریک
- اسپاسم عضلات
- احساس سوزن سوزن شدن (گزگز)
- احساس ضعف یا گیجی
در برخی از موارد خیلی نادر ممکن است فرد دچار تشنج یا شیدایی شود. برای جلوگیری از بروز چنین عوارضی پیشنهاد می شود در صورت داشتن هر نوع سابقه تشنج، یا به سر بردن در دوران بارداری، حتما با پزشک خود در این مورد صحبت کنید. زیرا در این صورت احتمال دچار تشنج شدن در طی درمان بالاتر می رود.
علاوه بر این، در صورتی که در حال استفاده از از الکترودهای کاشتنی مغز یا ضربان ساز قلب هستید؛ درمان پارکینسون با آر تی ام اس برای شما چندان مناسب نخواهد بود.
